Sprzeciw Partii DEM wobec proponowanego prawa egzekucyjnego: „Nie spełnia ono wymogów procesu historycznego”

Partia DEM złożyła zdanie odrębne w sprawie pakietu egzekucyjnego. Partia stwierdziła w oświadczeniu: „Uwolnienie więźniów politycznych, które odegrałoby silną i przekonującą rolę w pokoju społecznym, pozostało niespełnione, mimo że było najbardziej podstawowym oczekiwaniem”.

Partia DEM ogłosiła swój sprzeciw wobec nowego projektu ustawy o egzekucji, który został przyjęty przez Komisję Sprawiedliwości i będzie omawiany na Zgromadzeniu Ogólnym TBMM. W zdaniu odrębnym podkreślono, że naród Turcji znajduje się w przełomowym momencie historii i pierwszym warunkiem tego procesu, w którym dąży się do pokoju, jest to, aby żadna grupa społeczna nie została wykluczona ani poddana dyskryminacji.
W zdaniu odrębnym stwierdzono, że jest to warunek konieczny zarówno dla uspołecznienia wiary we wspólną przyszłość, jak i osiągnięcia celu kroków pokojowych, a podstawa procesu powinna opierać się na tych zasadach. W artykule komentującym napisano:
„Jednakże jest jasne, że obecny projekt ustawy jest daleki od spełnienia tych wymagań. Rzeczywiście, uwolnienie więźniów politycznych, co stanowiłoby silny i przekonujący krok w kierunku pokoju społecznego, pozostało bez odpowiedzi, mimo że było najbardziej podstawowym oczekiwaniem. Rozpoznanie problemu i wzięcie odpowiedzialności za rozwiązanie jest kamieniem milowym w poszukiwaniu pokoju. Głównym adresatem tego uznania w dziedzinie egzekucji są więźniowie polityczni. Rzeczywiście, jednym z głównych powodów niepowodzenia poszukiwań pokoju były dotychczas dyskryminacyjne normy i praktyki stosowane wobec więźniów politycznych. Źródłem problemu jest ta rzeczywistość; rozwiązanie leży w przezwyciężeniu tej dyskryminacji. Należy stwierdzić, że pakiet przedstawiony Parlamentowi, pomimo nadziei na sprawiedliwy i równy układ egzekucji tworzony w społeczeństwie od miesięcy, nie ma zdolności do wspierania woli pokoju społecznego. Obecny projekt ustawy ma treść, która ignoruje związek między nadzieją społeczną a pokojem, a także dyskryminacyjne podejście do więźniów politycznych. Więźniowie polityczni będą mieli centralny wkład w budowę społeczeństwa demokratycznego dzięki głębokiemu skupieniu na teorii i praktyce demokracji. Ważne uzasadnienie ich uwolnienie należy rozumieć również w ten sposób”.
W komentarzu stwierdzono, że „wiadomo, że pokój jest procesem budowania i wymaga czasu, ale nie należy tego rozumieć jako biernego czekania lub niezdecydowanego poszukiwania sposobów na poprawę” i zauważono, że budowanie pokoju wymaga odważnych kroków.
W komentarzu Partii Demokratycznej do pakietu egzekucyjnego oceniono, że „Rząd musi działać jako podmiot tej odwagi i odpowiedzialności. Obecna propozycja jest daleka od odzwierciedlenia tej odpowiedzialności. Propozycja, która nie niesie wizji dotyczącej zmiany dyskryminacyjnego rozumienia dominującego w reżimie egzekucji, proponuje zwiększenie wymiaru kary jako rozwiązania w prawie karnym. Pod tym względem nosi ślady kontynuowania stuletniego odruchu, który polega na podejściu karnym. Rozwiązania masy problemów wynikających z historii i obecnych praktyk społeczeństwa należy szukać w sprawiedliwości, równości i demokratycznym udziale. Metoda poszukiwania rozwiązania poprzez zwiększenie kary wyraża perspektywę, która nie uwzględnia celu transformacji społecznej. Rozwiązaniem nie jest dyscyplinowanie za pomocą kary, ale eliminowanie przyczyn przestępczości i rozwijanie transformacji moralnej i politycznej”.
W komentarzu stwierdzono, że pakiet, a w szczególności artykuły dotyczące systemu wykonywania kary pozbawienia wolności, były oczekiwane z wielką nadzieją, ale pakiet nie spełnił tych oczekiwań, a sytuacja osób, które nie mogły skorzystać z możliwości wcześniejszego zwolnienia o 3 lata wprowadzonej na mocy tymczasowych przepisów o wykonywaniu kary wydanych podczas pandemii koronawirusa, ponieważ ich akta nie zostały jeszcze sfinalizowane w tym samym dniu, jest wyraźnie sprzeczna z praworządnością i zasadą równości.
W komentarzu stwierdzono: „Chociaż oczekiwano, że ta nierówność zostanie wyeliminowana wraz z 10. pakietem sądowym i że tymczasowy artykuł 10 ustawy o egzekucji obejmie wszystkie przestępstwa popełnione przed 31 lipca 2023 r., rząd nie podjął żadnych kroków w tym zakresie. Najbardziej podstawowym powodem jest to, że tak jak miało to miejsce podczas pandemii i jak sprzeciwialiśmy się, podstawowym celem wydanych przepisów wykonawczych nie jest zapewnienie sprawiedliwości społecznej, ale zapobieganie opuszczaniu więzień przez pewne grupy z powodów politycznych”.
W komentarzu stwierdzono, że „prawie wszystkie przepisy dotyczące egzekucji uchwalone w Turcji systematycznie zawierają obszerne postanowienia na korzyść więźniów sądowych, podczas gdy więźniowie polityczni są wyłączeni z tych przepisów”. Przekazano, że podczas gdy więźniom sądowym przyznaje się przedterminowe zwolnienie, skrócenie wyroku lub alternatywne metody wykonania kary, rewolucjoniści, politycy, dziennikarze, obrońcy praw człowieka i studenci, którzy zostali uwięzieni z powodu swoich poglądów, działalności politycznej lub tożsamości, nie podlegają tym zasadom. W komentarzu podkreślono, że to świadome rozróżnienie jest wyraźnie sprzeczne z zasadą powszechnej równości wobec prawa. W komentarzu stwierdzono, że „aby przeprowadzić prawdziwą reformę wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, konieczne jest porzucenie podejścia sprzecznego z równością wobec więźniów sądowych oraz wyjątkowego i wykluczającego podejścia wobec więźniów politycznych, a także ustanowienie systemu, w którym prawo będzie stosowane w sposób inkluzywny i równy”.
W notatce, w której stwierdza się, że zakaz warunkowego zwolnienia za powtarzające się przestępstwa zostaje zniesiony wraz z propozycją i że to rozporządzenie dotyczy ponownie wyłącznie więźniów sądowych, stwierdza się, że „Rozporządzenie w sprawie zakazu warunkowego zwolnienia w przypadku powtórzenia w ustawie antyterrorystycznej pozostaje bez zmian. Niezniesienie tego przepisu i utrzymanie zakazu warunkowego zwolnienia za przestępstwa objęte zakresem tej ustawy pokazuje, że stosuje się podwójne prawo i pozostawia więźniów politycznych poza sprawiedliwością i równością w egzekucji”.
Adnotacja, która również stwierdzała, że zakres specjalnych metod egzekucji, egzekucja w miejscu zamieszkania, został rozszerzony wraz z propozycją, ale że przestępstwa wchodzące w zakres ustawy antyterrorystycznej zostały również wyłączone z zakresu, mówiła: „To rozróżnienie jest wyraźnie sprzeczne z prawem, prawami człowieka i sumieniem. Ta niekompletna regulacja, zapewniająca inny reżim egzekucji więźniom w tej samej grupie wiekowej wyłącznie w zależności od politycznego charakteru przestępstwa, o które są oskarżeni, poddaje starszych więźniów politycznych nieludzkiemu rozróżnieniu. Ta regulacja jest niezgodna z prawem karnym, które opiera się na godności człowieka. Żadne sumienie nie może uznać za uzasadnione przetrzymywanie osoby powyżej 80 roku życia w więzieniu wyłącznie ze względu na jej tożsamość polityczną lub przekonania”.
W komentarzu zauważono, że wraz z tą propozycją zniesiono obowiązujący wcześniej górny limit kary pięciu lat pozbawienia wolności dla osób, które w raporcie Zakładu Medycyny Sądowej uznały, że nie są w stanie samodzielnie utrzymać się przy życiu w warunkach zakładu karnego z powodu poważnej choroby lub niepełnosprawności. Tym razem jednak skazani na dożywocie zostali wyłączeni z zakresu tej regulacji.
W komentarzu argumentowano, że oznacza to, iż więźniowie, którzy byli zbyt chorzy, aby pozostać w więzieniu, nie byli zwalniani, lecz przetrzymywani w więzieniu aż do śmierci, co stanowiło pośrednie naruszenie prawa do życia. Dalej stwierdzono:
„Zgodnie z Konstytucją, Europejską Konwencją Praw Człowieka i Regułami Mandeli Organizacji Narodów Zjednoczonych, żaden człowiek nie może zostać poddany egzekucji poprzez pozostawienie go na śmierć. W swojej decyzji w sprawie Vinter v. United Kingdom, ETPC podkreślił, że żaden wyrok nie może zostać wydany w sposób, który powoduje absolutną rozpacz, stwierdził, że każdy więzień ma prawo mieć nadzieję na uwolnienie pewnego dnia i nałożył na państwa obowiązek ustanowienia mechanizmu przeglądu długoterminowych wyroków”.
W zdaniu odrębnym Partii Demokratycznej skrytykowano również zmiany w projekcie dotyczącym zamkniętych zakładów karnych dla nieletnich i ośrodków wychowawczych dla nieletnich, stwierdzając:
„Podczas gdy obecne przepisy utrzymują skazane dzieci w domach edukacji dla dzieci, gdzie komunikacja ze światem zewnętrznym, przestrzeń osobista, zajęcia społeczne i kulturalne oraz dostęp do edukacji są bardziej możliwe w porównaniu z zamkniętymi więzieniami, propozycja nadania priorytetu przetrzymywaniu ich w zamkniętych więzieniach jest wyraźnym regresem w zakresie praw dzieci. Chociaż propozycja zorganizowania dzieci do domów edukacji jest korzystna, nie nadaje się do rozwiązania problemów dzieci-więźniów, zarówno dlatego, że dzieci nie powinny być więzione pod żadnymi okolicznościami, jak i dlatego, że jest to uzależnione od decyzji o dobrym zachowaniu”.
Komentarz stwierdza, że propozycja włączenia broni zdolnej do wystrzeliwania nabojów hukowych i gazowych do zakresu broni palnej budzi poważne obawy w kontekście ochrony podstawowych praw i wolności w społeczeństwach demokratycznych. „Proponowane rozporządzenie niesie ze sobą ryzyko faktycznego ograniczenia prawa do zgromadzeń i marszów demonstracyjnych, które jest zagwarantowane w konstytucji”.
W komentarzu wskazano, że projekt ustawy został napisany w sposób abstrakcyjny i ogólny, co stwarza pole do arbitralnych praktyk.
Komentarz skrytykował również artykuły w ustawie, które przewidywały zwiększenie kar i stwierdził, że „Aby trwale zmniejszyć wskaźniki przestępczości, konieczne jest skupienie się na społecznych przyczynach przestępczości, a nie tylko na zwiększaniu kar”.
W konkluzji zdania odrębnego stwierdzono, że projekt ustawy „ma istotne braki w zakresie zasady praworządności, równości w wykonywaniu prawa i ustanowienia pokoju społecznego, a zamiast rozwiązywać problemy strukturalne w systemie sądowniczym, wzmacniać poczucie sprawiedliwości i przyczyniać się do procesu pokojowego, przyjmuje podejście, które pogłębia istniejące dyskryminacyjne i nierówne praktyki” .
W komentarzu zauważono:
„Propozycja nie spełnia wymogów obecnego procesu, który stanowi historyczny punkt zwrotny w Turcji. Proces pokoju i demokratyzacji musi opierać się na inkluzywnym, egalitarnym i sprawiedliwym rozumieniu prawa. W przeciwieństwie do tego, obecna wersja ustawy jest pozbawiona poparcia dla woli pokoju, która jest zgodna z historyczną i społeczną dynamiką Turcji oraz oczekiwaniami wynikającymi z tej dynamiki. Najpilniejszą potrzebą narodu tureckiego jest zdecydowana i odważna wola pokoju. Określi ona standardy polityczne i prawne wymagane w tym okresie. Z tych wszystkich powodów złożyliśmy opinię odmienną do tego rozporządzenia, które zawęzi prawa i wolności demokratyczne zamiast je rozszerzyć”.
(ANKA)
Medyascope